КАКО ДА ЈА ПРЕПОЗНАЕТЕ ДИСПРАКСИЈАТА

Овде ќе ги најдете најкарактеристичните знаци на диспраксијата. Воедно можете да ги користите и како листа за проверка за вас.

КООРДИНАЦИЈА И РАМНОТЕЖА

• Слаба рамнотежа што се манифестира како отежнато возење велосипед, одење по греда или качување по скали;
• Лошо држење на телото и брз замор. Стоењето во место подолго време претставува тешкотија. Некои луѓе со диспраксија може да имаат рамни стапала;
• Лошата интеграција на левата и десната страна од телото може да предизвика проблеми со некои спортови што вклучуваат скокање и возење велосипед;
• Лоша координација меѓу рацете и очите. Овој недостаток може да влијае на способноста за учество во тимските спортови, особено оние што вклучуваат фаќање топка;
• Недостаток на ритам при танцување или аеробик;
• Несмасно одење и движење;
• Претерани и непотребни движења на делови од телото, како што се мавтање со рацете додека трчаат;
• Тенденција за паѓање и удирање во предмети и луѓе;
• Лош ракопис, неправилно држење на моливот, изместување на линијата при пишување;
• Цртањето не соодветствува за возраста;
• Тешкотија при употреба на прибор за јадење;
• Подеднакво ги користат двете раце за разни активности;
• Тешкотии со облекување, чешлање, четкање заби, ставање шминка, бричење, закопчување копчиња, врзување врвци на чевли;
• Тешкотија при следење на движечки објект со очи без претерано движење на главата.

ГОВОР:

• Може постојано да зборуваат и да  повторуваат  една иста работа без да бидат свесни дека веќе ја кажале;
• Некои луѓе со диспраксија имаат тешкотии во организирањето на содржината на она што треба да го кажат;
• Може да има нејасен говор и да не може да изговара некои зборови;
• Не ја контролираат висината на тонот кога зборуваат.

ПЕРЦЕПЦИЈА:

• Лоша визуелна перцепција;
• Пречувствителни се на светлина и на бучава;
• Тешко ги разграничуваат звуците од задната страна. Подеднакво ги слушаат сите звуци од опкружувањето;
• Може да имаат преголема или недоволна чувствителност на допир;
• Може да се премногу или недоволно чувствителни на мириси и вкусови (крајности);
• Недостаток на свесност за позицијата на телото во просторот и предметите околу. Често несмасно ја туркаат и ја истураат чашата од масата каде што седат или се удираат во минувачи додека пешачат;
• Имаат слабо чувство за време, брзина, растојание или тежина;
• Немаат чувство за насока лево и десно и немаат развиени вештини за читање мапи.

УЧЕЊЕ И МЕМОРИЈА:

• Тешкотии при планирањето и организирањето на мислата;
• Слаба меморија, особено краткорочна меморија. Може брзо да заборават што прочитале или што слушнале. Често се случува да заборават каде оставиле некој предмет;
• Често се нефокусирани и непредвидливи;
• Имаат тенденција да го изгубат редот додека читаат;
• Може да изгледаат неуредни во однос на редење на учебниците, средување на ранецот и работната маса;
• Слабото чувство за редослед им предизвикува проблеми со математика, читање и пишување;
• Имаат тешкотии во следењето на инструкциите, особено повеќе од една во исто време;
• Тешкотии со концентрацијата. Може лесно да станат расеани;
• Може да прават само едно нешто одеднаш, иако може да се обидат да направат многу работи одеднаш;
• Бавно ги завршуваат задачите поради тоа што лесно и несвесно се префрлуваат на мечтање.

ЕМОЦИИ И ОДНЕСУВАЊЕ:

• Имаат тешкотија при слушање на луѓето, особено во големите групи. Може да бидат нетактични и  често да ги прекинуваат другите. Поради тоа, често имаат проблеми со тимска работа;
• Често работите ги сфаќаат буквално, не ги разбираат шегите;
• Бавно се приспособуваат на нови или непредвидливи ситуации. Често избегнуваат нови ситуации;
• Имаат тенденција лесно да бидат фрустрирани, притоа да бидат импулсивни;
• Често се непредвидливи во однос на расположението – имаат изразено „добри и лоши денови“;
• Лесно се откажуваат од работи што им изгледаат многу тешки;
• Тешко се вклопуваат во друштво на врсниците;
• Тешко се префрлуваат од една на друга активност.

ЕМОЦИИ КАКО РЕЗУЛТАТ НА СОСТОЈБАТА:

• Лесно се вознемируваат;
• Често доживуваат стрес;
• Може да имаат проблеми со спиењето;
• Имаат ниска самодоверба;
• Имаат склоност кон зависности.

Многу од овие карактеристики ги имаат и луѓето што немаат диспраксија. Особено емоциите што се наведени како резултат од состојбата, се карактеристични и за многу други состојби.

Тврдењата што се дадени во симптомите за учење и меморија, карактеристични се за диспраксија, но, исто така, и за останатите тешкотии во учењето, како што се дислексијата и дискалкулијата.

Во горенаведените симптоми, како најважни показатели се тврдењата што се однесуваат на  координацијата, говорот и перцепцијата. Доколку пронајдете повеќе од половина од симптомите што се поврзани со перцепцијата и координацијата, тогаш треба да прочитате и да примените некои од техниките за самопомош. Тие ќе ви помогнат за подобрување на вашиот успех во училиште, полесно справување со секојдневните активности, како и воспоставување подобри релации со другарите.